15/05/14

Léo Ferré - Pépée / Πεπέ





Τα δυο σου χέρια σαν ρακέτες -Πεπέ-
Κι εγώ οταν σου έκοβα τα νύχια
Στο πρόσωπό σου έβλεπα λουλούδια
Τα πεταχτά αυτιά που είχες
Δεν σου δημιουργούσαν κόμπλεξ κανένα
Κι όταν το βράδυ πήγαινες για ύπνο
Δεν τα μάζευες με κορδέλα 
Πεπέ…

Δυο μάτια όμοια πυροφάνια -Πεπέ-
Σαν εκείνα που λάμπουν στα λιμάνια
Που αν τα είχαν σαν ρεζέρβα
Θα τα λιμπίζονταν οι ναυτικοί
Τις νύχτες των άλλων να κοιτάζουν
Πως ένας χιμπατζής ζει
Μαζι με τους Ferré
Πεπέ…

Οπως αυτά τα τύμπανα η καρδιά σου -Πεπέ-
Που την μεγάλη Παρασκευή σιωπούν
Στις τρεις περίπου το απόγευμα
Τοτε που ο Ιησούς σβήνει φυσώντας
Τα τριάντα τρία κεριά του
Μα σύ, ομως είχες μόνο οκτώ
Στις εφτά Απρίλη του εξήντα οκτώ
Πεπέ….

Αν είχα τα χέρια του θανάτου -Πεπέ-
Τα μάτια και τη καρδιά ακόμη
Και δίπλα σου να ξάπλωνα
Θα ήταν μεγάλη τιμή για μένα
Με τους νεκρούς πάντα κοιμόμαστε
Με τους νεκρούς πάντα κοιμόμαστε
Με τους νεκρούς πάντα κοιμόμαστε
Με τους νεκρούς πάντα κοιμόμαστε
Πεπέ….

(Μετάφραση– Velvet)

_____________________
Video:  Léo Ferré - Pépée- 1969

Leo Ferre et sa quenon Pepee, tous deux la cigarette au bec.

13 commenti:

  1. Ο ΛΕΟ ΦΕΡΡΕ ΚΑΙ ΤΑ ΖΩΑ

    Όλοι όσοι γνωρίζουν όχι μόνο το έργο του Λέο Φερρέ, αλλά και το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του, ξέρουν πολύ καλά ποσο σημαντικά ηταν τα ζώα, θα έλεγα απαραίτητα για τον ιδιο. Ο Φερρέ έτρεφε απέναντι τους ένα είδος αδιαίρετης αγάπης, μια αναγκαιότητας συγκατοίκησης, αδελφικής επιλογης, υπαρξιακής αμοιβαιότητας. Ο συναισθηματικός, εσωτερικος και ποιητικός τροπος, να συσχετίζεται στην καθημερινη ζωη μαζι τους ακομη και στα γραφτά του αγγίζει μια συγκινησιακη τρυφερότητα, μια «πατρότητα» με βαθιά συναισθήματα.

    Ο Λεο Φερρέ έζησε στην Castellina in Chianti (Τοσκάνη) με πολλά ζώα. Σε ολη του τη ζωη ο ίδιος περιβάλλεται με ζώα, ιδίως στις κατοικίες του στην ύπαιθρο και τη θάλασσα. Τα ονόματα των σκύλων του εμφανίζονται στα ποιήματά του, όπως συχνά επανεμφανίζονταν στη μνήμη του, σαν ένα κοπαδι του παράδεισου στην κόλαση της γης.

    Ενα γουρούνι -Baba- που σύμφωνα με τον Ferré έκλαιγε στο δρόμο, το εφερε στο σπίτι. Έναν τραυματισμένο κούκο τον φροντισε. Ακόμη και οι γάτες δεν ελειπαν. Ο κούκος, στη συνέχεια, έγινε το σύμβολο του, στις «βραδιές Baudelaire». Ένας ορμος να προσδεθεί με τους καταραμένους ποιητές, τ’ αδέρφια του. Ακομη και ο εκδοτικός του οίκος, ονομαζόταν και εξακολουθεί να ονομάζεται «Κούκος του ηλιοβασιλέματος» «Gufo del Tramonto»

    Ολοι όσοι γνωρίζουν όχι μόνο το έργο του Φερρέ αλλά και μέρος της ζωής του, γνωριζουν την εκπληκτικη, σκληρη και τρυφερη ιστορια του Pepee, ενός χιμπατζή που έζησε μαζι του για οκτώ έτη, αρχής γενομένης το 1961. Εκείνη την εποχή ο Ferré εμφανιζεται στο Παρίσι σε ένα ρεσιταλ στο θέατρο Αλάμπρα, και εκει ηταν που τον υιοθέτησε από μια μικρή ομάδα τσίρκου.
    Την ιδια περιοδο πήγε να ζήσει με τη δεύτερη σύζυγό του, Madelaine, στην Βρετάνη. Εκει μπορούμε να τον δουμε σε φωτογραφίες στις οποίες Ferré περπαταει στο δάσος σπρώχνοντας τον χιμπατζή πανω σε καροτσακι ή όταν ο Pepee του αναβε ένα Σέλτικ .

    Ένας τυφλός μουσικός, ο πιανίστας Paul Castanier εμενε στο σπίτι του Φερρέ και ο Πεπέ κουνουσε το χέρι του σαν «υαλοκαθαριστήρας» μπροστά στα μάτια του Paul για να του δωσει ένα ποτήρι κρασι. Για ακόμη άγνωστους λογους, μια μέρα η δεύτερη σύζυγός του φωναξε τον θηροφύλακα και σκότωσε τον Πεπέ με μια σφαίρα στο μέτωπο και με τον ίδιο τρόπο άλλους χιμπατζήδες του Φερρέ. Όταν ο Φερρέ μπηκε στο σπιτι βρεθηκε απεναντι σε αυτό το συγκλονιστικό θέαμα το ίδιο βράδυ έγραψε το τραγούδι Pepee. Η πρώτη φορά που το άκουσα το τραγουδι δεν γνωριζα τον Φερρέ και σκέφτηκα ότι ηταν ένα τραγούδι αφιερωμένο σε καποιο παιδί του που ειχε πεθανει σε τραγικές συνθήκες , αλλά στη συνέχεια συνειδητοποίησα ότι ημουν πολύ μακριά από την αλήθεια.

    Μερικά χρόνια αργότερα, στο σπίτι του Λέο Φερρέ ενώ τρωγαμε στην κουζίνα , σηκώθηκε και μου είπε ότι θα μου εβαζε να ακουσω τη φωνή του Pepee που ειχε ηχογραφήσει σε μια κασέτα. Και αυτό εκανε. Τοτε το προσωπο του Λέο πολλά χρόνια μετά την τραγωδία ( ήμασταν στο '68 ) πάνιασε, σκλήρυνε και τα μάτια του γεμισαν δακρυα . Κι υστερα παρέμεινε ανεκφραστος σε μια μακρά σιωπή. Στο τελος ειπε, «μην παρεις ποτέ ένα χιμπατζή, δεν ξέρεις τι σημαινει, είναι τα παιδιά που δεν θα σ΄αφήνουν ποτέ». Όταν, κατά τη διάρκεια μιας συναυλίας ο Φερρέ επαιζε αυτό το κομμάτι ολοι γνωριζαμε κατά καποιο τροπο , πώς γεννήθηκε το τραγούδι και για ποιον ηταν γραμμένο.

    Και έπεφτε τοτε σε όλους μας η ίδια σιωπή που είχε πέσει στην κουζίνα. Τα φώτα χαμηλωναν και ο Λέο δεν ήταν εκεί μαζί μας αλλά μέσα στο δάσος, ειχε επιστρέψει σ’ εκείνο το φρικτό βράδυ, ήταν με τον Pepee μαζι στο σκοτάδι. Στο τέλος του τραγουδιού όταν και τα βιολιά σταματουσαν, τα χέρια του Φερρέ αγκαλιαζαν το κενό, και στο κενό μια εικόνα που εμεις δεν μπορούσαμε να δούμε πρωτου τα φωτα σβησουν και πεσει σκοτάδι εντελως. Και το θαύμα συνέβαινε εντελώς λαικό και απατηλο, στην αιωνιότητα της στιγμής, όταν για μια στιγμή όλα επιστρεφουν όπως εμεις το θελουμε, αν αληθινά το επιθυμούμε

    Μετάφραση από το κειμενο του:
    MAURO MACARIO – LEO FERRE E GLI ANIMALI
    (Il club degli autori)

    RispondiElimina
  2. Παράξενη η ανάρτησή σου σήμερα.
    Αγαπάς κι εσύ πολύ τα ζώα;

    Είναι αξιολάτρευτα ζώα οι χιμπατζήδες, μοιάζουν με τον άνθρωπο. Μπορείς να δεθείς πολύ εύκολα μαζί τους.
    Ο αδερφός μου, που δεν υπάρχει πια, ήθελε πάντα έναν χιμπατζή, τον οποίο δεν μπόρεσε ποτέ ν' αποκτήσει. Τι μου θύμισες απόψε...

    Το τραγούδι του Φερρέ ένας τρυφερός θρήνος για εκείνα τα πλάσματα που είναι τα πιο αθώα και αξίζουν αληθινά την αγάπη μας. Αυτό που συνέβη στον χιμπατζή ήταν απάνθρωπο και μόνο σκληρή και αδιάφορη καρδιά δηλώνει. Δεν φροντίζω δικό μου ζώο, ενώ είχαν πάντα οι γονείς μου κάποια κατοικίδια στον κήπο, αλλά δεν θέλω να υποφερουν ή να είναι παραπεταμένα σε μια γωνιά. Αγαπώ όλα τα πλάσματα της φύσης.

    Την καλησπέρα μου V.

    RispondiElimina
  3. Αγαπω κι εγω ολα τα πλασματα της φυσης αλλα πιότερο τους ανθρωπους. Δεν μου αρεσουν οι δηθεν «φιλοζωοι» γεματοι από υποκριτικη αγαπη μονο για τα δικα τους, που τα εγκλωβίζουν και τα τρελαινουν στα διαμερισματα μακρια από τον φυσικο τους περιβάλλον.
    Εκεινοι που τα θεωρουν ιδιοκτησία και αντικειμενα και πανω τους προβαλλουν ένα σωρο από απωθημενα καθως και την προσωπικη αποτυχια τους να αγαπησουν τους ανθρωπους. Δεν συμφωνω με την κοινοτυπη φραση πιπίλα «οποιος δεν αγαπαει τα ζωα δεν αγαπαει τους ανθρωπους» αλλα το αντιθετο.

    Καλησπερα Γλαυκη

    RispondiElimina
  4. Δεν ξέρω αν θα μπορούσα να αντέξω αυτό το θέαμα… να έχουν σκοτώσει τα αγαπημένα μου πλάσματα… θα λύγιζε η καρδιά μου . Χειρότερα από όσο λύγισε όταν τα Χριστούγεννα σκότωσε ένας ασυνείδητος την σκυλίτσα μου έξω από την αυλόπορτα… σε έναν δρόμο που περνά αυτοκίνητο κάθε δίωρο… το μόνο που θυμάμαι είναι να είμαι σε μια ονειρική κατάσταση γονατισμένη πλάι στον ματωμένο δρόμο και δεν θυμάμαι αν έκλαψα. Μάλλον όχι, ήταν πολύ μεγάλο το σοκ κι ας έχω ένα σωρό ζώα γύρω μου, αυτή ήταν ένα βασανισμένο ζώο που είχα πάρει από καταφύγιο και ήθελε να φεύγει… να βγαίνει στον δρόμο όσο κι αν της έκοβα κάθε τρόπο διαφυγής… έβρισκε να κάνει αυτό που ήθελε.
    Δεν υπάρχει αγαπώ τα ζώα, αλλά μερικά ζώα πιο πολύ και δεν αγαπώ τα πεύκα γιατί στάζουν ρετσίνι και μου λερώνουν το αυτοκίνητο ή αγαπώ τους ανθρώπους αλλά τα ζώα είναι σίχαμα… Πως μπορείς να διαχωρίζεις την αγάπη μέσα στην καρδιά σου; Τι είναι η καρδιά; Κουτάκι με χωρίσματα σαν κοσμηματοθήκη και αλλού βάζεις δαχτυλίδια, αλλού καδένες κι αλλού το αφήνεις κενό;
    Πως διαχωρίζεις τα συναισθήματα; Ρητορική η ερώτηση, το βλέπω τόσο συχνά να συμβαίνει… Συναισθήματα, απαξίωση, υποτίμηση, ταμπέλες… και ένας απίστευτος εγωισμός που καταπίνει το σύμπαν γύρω μας…

    Πολλά μου ήρθαν στο μυαλό και σταματώ εδώ…
    Καλό ξημέρωμα καλέ μου Velvet

    RispondiElimina
    Risposte
    1. Τι συγκινητικά και όμορφα τα λόγια σου Λεβίνα!
      Είναι όπως και οι άνθρωποι που δεν μπορείς να τους κρατήσεις όταν έχουν πάρει την απόφαση να κάνουν το δικό τους. Ακολουθούν τον τρόπο που τους ικανοποιεί σ' αυτή τη ζωή με κάθε κόστος φυσικά...
      Ακριβώς, η αγάπη είναι μία και δεν περιορίζεται σε κουτάκια...!!! Ή αγαπάς ή δεν αγαπάς.
      Όταν έχεις την αγάπη μέσα σου είναι φωτεινή σαν ήλιος και δεν κρύβεται. Φωτίζει τα πάντα στο πέρασμά σου...

      Συγνώμη V για την παρέμβαση.
      Την καλημέρα μου και στους δυο.

      Elimina
  5. Εχω ζησει κατι αναλογο και μπορω να σε νοιωσω ακριβως. Και δεν νομιζω να βρω το κουραγιο να το ξαναζησω. Συμφωνω ότι η αληθινη αγαπη είναι αδιαίρετη και χωρις προτιμησεις.
    Θα μου επιτρέψεις όμως να εχω μια ιδιαιτερη αδυναμια απεναντι στον ανθρωπο. Τα ζωα τα αποδεχομαι για αυτό που είναι, ως μερος της φυσης που με περιβάλλει. Και επειδη ειμαι ανθρωπος (ένα ακομη ζωο) αναγκαστικα τα χρησιμοποιω για την επιβίωση μου. Για την ενδυση μου, την τροφη μου, ακομη και ως πειραματοζωα πριν την χρηση φαρμακων στο εαυτο μου. Μαλλον δεν ειμαι και τοσο φιλοζωος

    ΥΓ.
    Σε τιμαει και σε χαρακτηριζει η μεγαλη ανθρωπιά σου, που κρατησες κοντα σου ένα βασανισμενο ζωο. Σπανιζει και το ξερεις.
    Τέτοιους ανθρωπους σαν κι εσενα θεωρω πραγματικους, φιλοζωους και όχι εκεινους που επιλεγουν τα σκυλακια της μοδας προς επιδειξη.

    Γεια σου Λεβινα

    RispondiElimina
  6. Δεν γνώριζα τίποτα...διάβασα με ενδιαφέρον όσες πληροφορίες έδωσες ακούγοντας παράλληλα και το κομμάτι....ανατρίχιασα !
    Μόνο όποιος έχει δει τη συγκίνηση στα μάτια του φίλου του ( το λένε ζώο...εγώ φίλο) μπορεί να καταλάβει!
    Νομίζω ότι διδάχτηκα τη συγγνώμη μέσα από τα μάτια του Λούη μου ♥
    Πωπω πολύ συγκινητική ανάρτηση!

    RispondiElimina
    Risposte
    1. Κι εγω διδαχτηκα πολλα κι ανακαλυψα αλλα τοσα
      Απο μια μικρη τοσοδουλικη σκυλιτσα

      Elimina
  7. Ο Λούης μου, δεν είναι ράτσας. Ούτε καν ημίαιμο. Δεν με ενδιέφερε ένα σκυλάκι του σαλονιού.
    Είναι όμως μέρος της ζωής μου....

    RispondiElimina
  8. Καλησπέρα Γλαύκη μου, καλησπέρα Velvet…
    Γλαύκη είπες μια πολύ σοφή κουβέντα… οι άνθρωποι που ακολουθούν τον δρόμο τους με κάθε κόστος…
    Βέβαια όλοι πληρώνουμε τις αποφάσεις μας… αλλά είναι και μερικές αποφάσεις που έχουν μεγαλύτερο κόστος κι αυτό θέλει γερούς ώμους για να το αντέξεις… και κοίτα να δεις που συνήθως αυτές ειδικά οι αποφάσεις έχουν να κάνουν με την αγάπη. Αυτή την αγάπη που δοκιμάζεται, που πληγώνεται, αγωνίζεται, ιδρώνει, αστράφτει και αναγεννιέται ξανά και ξανά αλώβητη μέσα στον χρόνο.
    Δυστυχώς είθισται όταν μιλάμε για αγάπη να έχουμε στο μυαλό μας μόνο έναν άντρα και μια γυναίκα… έτσι δεν είναι; Λίγοι μπορούν να απλώσουν την σκέψη τους και πιο πέρα από αυτό.
    Velvet η αλήθεια είναι πως υπάρχουν πολλοί και πραγματικοί φιλόζωοι που μαζεύουν τις ψυχές που οι άλλοι πετούν, αλλά τελικά δεν φτάνουν… είναι απίστευτη η απανθρωπιά που υπάρχει και η έλλειψη υπευθυνότητας . Δεν χρειάζεται εδώ να πω περισσότερα , τα ξέρουμε όλοι.
    Όλα μου τα ζώα ήταν είτε από καταφύγια, είτε θα κατέληγαν αδέσποτα… άρρωστα γατιά που χρειαζόταν ιδιαίτερη φροντίδα και χρόνο, μα όλα αυτά δεν σημαίνουν ότι θα παραμελούσα την φροντίδα προς τον άνθρωπο… δεν έχω φτάσει (ακόμα , γιατί το γήρας ου γαρ έρχεται μόνο) στο σημείο της υστερίας. Εντάξει, δεν μπορώ να σφάξω μια κότα, αν δεν έχεις μεγαλώσει στην επαρχία με την αντίληψη ότι η κότα και το πρόβατο είναι κινούμενα μπριζολάκια, δεν σου βγαίνει όταν σε μεγάλη ηλικία αποκτήσεις πχ κότες… γιατί όταν κάποια στιγμή είπα πως θέλω και κατσίκα, φρόντισαν να μου βάλουν φρένο !!!
    Ούτε βετζετέριαν είμαι, γνωρίζω πως όλα τα χρειαζόμαστε με μέτρο στην διατροφή μας …
    Έγραψα πάρα πολλά και πάλι… οπότε για να το μαζέψω όλο αυτό, δεν μου αρέσει η υπερβολή και η έλλειψη μέτρου σε τίποτα γιατί μου βγάζει κάτι … κάλπικο, είτε πρόκειται για ζώα, είτε για ανθρώπους, είτε για περιβάλλον, είτε για οτιδήποτε…

    Καλό βράδυ Γλαύκη μου, καλό βράδυ καλέ μου Velvet
    και εύχομαι καλό Σαββατοκύριακο :-))

    RispondiElimina
  9. Δεν εχω να προσθεσω τιποτα αλλο στο σχολιο σου Λεβινα
    Νομιζω οτι καταλαβαινομαστε

    Καλο βραδυ

    RispondiElimina
  10. Ζωα ε?
    Χμμμμμ.....
    Ωρες ατελειωτες κοιταζομαστε στα ματια
    και ...αληθεια σου λεω...
    μαθαινω ο΄τι μου διδασκουν!

    Βελουδο...καλησπερολουλουδο

    RispondiElimina
    Risposte
    1. Ένα μεγάλο μερος από τα πιο συνθετα συναισθηματα ειναι κοινα στα ανώτερα ζώα και στον ανθρωπο. Καθένας μπορεί να δει ποσο ζηλια δειχνει ο σκυλος αν ο ιδιοκτητης του χαριζει την αγαπη του σε άλλο πλασμα. Και εχω παρατηρήσει ότι το ίδιο συμβαινει και με τους πιθηκους. Αυτό αποδεικνυει οτι οχι μονο τα ζωα αγαπούν, αλλά αισθάνονται και την επιθυμία ν’ αγαπηθουν

      Charles Darwin

      Elimina